Natural Power, czyli rzecz o gazie ziemnym

Już od kilku lat pokazy samochodowe zdominowały pojazdy z napędem elektrycznym, które zdają się być wyznacznikiem w dążeniu do ochrony środowiska i redukcji emisji spalin. Wszystko pięknie, ładnie, jednak często zapominamy o możliwościach jakie daje nam czerpanie z naturalnych zasobów naszej planety. Mowa mianowicie o CNG, czyli sprężonym gazie ziemnym, w języku angielskim nazywanym wdzięcznie Natural Power. Mamy też LNG, to z kolei ciekły gaz ziemny. Oba ekologiczne, ale czy ekonomiczne to już jak się okazuje kwestia polityki danego państwa.

Czym jest CNG i LNG?
CNG to paliwo, gaz ziemny w postaci sprężonej, które może być i jest wykorzystywany do napędu pojazdów silnikowych. Jego wartość kaloryczna w stosunku do benzyny to w przybliżeniu 1:1. Pod koniec 2016 roku szacowano, że na świecie jeździ ponad 23 miliony samochodów napędzanych CNG lub LNG. Podstawową różnicą między tymi paliwami jest ich stan skupienia, a co za tym idzie sposób ich przechowywania. LNG wymaga komory kriogenicznej dla utrzymania odpowiednio niskiej temperatury i ciekłego stanu. LNG jest coraz częściej wykorzystywany w ciężkim transporcie drogowym, a od niedawna do zasilania jednostek pływających. W planach są również samoloty na gaz ziemny.

Według danych NVG Global, napęd na gaz naturalny jest najbardziej popularny w Chinach, tu chyba nie ma zaskoczenia, prawie 5mln pojazdów. Iran i Pakistan to kolejne miejsca na podium, po 4 mln. Ameryka Południowa, tam prym wiedzie Argentyna z prawie trzema milionami pojazdów na gaz ziemny. W Europie natomiast liderem są Włochy, z imponującą liczbą 883 tysiące.

Polska daleko w tyle z czteroma tysiącami. W tyle jednak nie jest nasz przemysł i nasza Gdańska Stocznia „Remontowa”, która zbudowała pływającą jednostkę zasilaną metanem, za którą w 2010 roku otrzymała nagrodę Ekologicznego Statku Roku. Natomiast w Olsztynie, Rzeszowie, Tychach, Zamościu i wielu innych miastach Polski autobusy komunikacji miejskiej dają przykład jak prawidłowo dbać o środowisko.

Samochody osobowe napędzane CNG czy autobusy i wielkogabarytowe ciężarówki na LNG to przede wszystkim ekologiczna alternatywa mająca na celu zmniejszenie emisji spalin, o której tak głośno w Europie i na świecie. Gaz ziemny bez obaw może być substytutem dla litowo-jonowych akumulatorów elektrycznych. Dodatkowym atutem przemawiającym, mogłoby się wydawać, za propagowaniem tych właśnie paliw jest ich niska cena i dostępność. O ile w Niemczech, Wielkiej Brytanii czy we Włoszech infrastruktura stacji gazowych pozwala na swobodne poruszanie się w oparciu o ten system napędowy, o tyle u nas ciężko przejechać Polskę wzdłuż i wszerz bez obaw o napotkanie na swojej drodze stacji zapewniającej dostęp do CNG, o akcyzie nie wspominając. Jaka jest różnica jeśli chodzi o posiadanie takiej instalacji z LPG a CNG. Otóż dość spora.

Największym minusem CNG jest fakt, iż zbiorniki do przechowywania takiego gazu są stalowe i ciężkie, a lżejsze kompozytowe z kolei bardzo drogie. Objętość CNG jest znacznie większa niż benzyny czy LPG, bo ilość sprężonego gazu równoważna litrowi benzyny lub 1,3 l LPG zajmuje ponad 4 l. Do tankowania, choć możliwego również w warunkach domowych, konieczna jest specjalna sprężarka. W krajach, takich jak Polska, gdzie dominują silniki z zapłonem samoczynnym, czyli poczciwe diesle, zastosowanie rozwiązania z CNG staje się bardzo uciążliwe.

Pofabryczne instalowanie butli CNG napotyka na problemy z homologacją, rejestracją, przeglądami technicznymi. Z tego co piszą użytkownicy takich samochodów, są z nią same kłopoty. Prawda jest taka, że jeśli CNG to tylko montowane fabrycznie. I to właśnie takie rozwiązania stają się coraz bardziej popularne. Największy wybór stanowią samochody z segmentu tych dostawczych czy użytkowych, aczkolwiek napęd CNG dostaniemy również w osobówkach u Volkswagena, np. w Passacie Variant 1.4 TSI Eco Fuel, w Skodzie to Octavia Combi G-TEC czu u Fiata Punto Eco 1.4 Natural Power. To tylko kilka z oferowanych wersji.

Fabryczna instalacja daje przewagę pod względem technicznym, dostosowania parametrów instalacji CNG do parametrów silnika spalinowego bezpośrednio przez producenta samochodu, zaplanowany montaż butli jako elementu nadwozia, dzięki czemu nie tracimy przestrzeni w bagażniku. Wykorzystanie CNG w napędach samochodowych ma jednak zdecydowanie o wiele więcej plusów niż minusów. Przede wszystkim wspomniana już wcześniej przyjazna środowisku niska zawartość procentowa węgla, głównym składnikiem jest metan. Spalanie gazu przebiega znacznie wolniej, dzięki czemu silnik pracuje ciszej niż na tradycyjnym napędzie, benzynowym czy diesel, zwiększa się tez żywotność silnika, dzięki braku substancji kancerogennych w składzie gazu.

CNG ma najwyższą wartość opałową wśród paliw silnikowych, co daje duże oszczędności, nawet przy silnikach z samoczynnym zapłonem. Gaz ziemny jest dostarczany do stacji tankowania za pomocą gazociągów miejskich, co daje brak możliwości wpływania na jego jakość. A w razie ewentualnego rozszczelnienia butli lub instalacji gaz ten szybko ulega rozproszeniu.

W niektórych krajach na świecie, np. W Stanach Zjednoczonych czy w Wielkiej Brytanii stosuje się wiele zachęt do korzystania z alternatywnych, ekologicznych źródeł zasilania pojazdów takich jak np. zwolnienia podatkowe, ulgi od podatku drogowego czy autostradowego, dofinansowanie zakupu pojazdów z instalacją gazową, współfinansowanie konwersji samochodów do instalacji CNG oraz dotacje dla stacji benzynowych zainteresowanych dystrybucją gazu ziemnego. W Madrycie natomiast ogłoszono kolejny przetarg na dostawę 74 sztuk autobusów napędzanych gazem ziemnym, z terminem realizacji do końca 2018 roku. Podobnie w Barcelonie. Hiszpania stawia na ekologiczną komunikację miejską. Plan ten jest zgodny ze strategią miast na rzecz poprawy jakości powietrza oraz obniżenia emisji dwutlenku węgla.

Wniosek jest jeden, jak się chce, to można. W Polsce lokalizacji oferujących CNG mamy kilkadziesiąt, z czego tylko niektóre są całodobowe. Można też zamontować taką stację we własnym garażu czy na podwórku. Gaz popłynie z żółtych rur, tych, które doprowadzają nam gaz do kuchenek czy pieców. Potrzebna będzie jednak sprężarka. Firma ASF, która dostarcza kompresory między innymi do stacji z LPG, od czerwca wprowadza do swojej oferty sprężarkę do CNG. Jej koszt to około 11 tysięcy złotych.

Do listopada 2013 roku w naszym kraju obowiązywała zerowa stawka akcyzowa na gaz CNG. Niestety, wprowadzone zmiany doprowadziły do podniesienia cen, co niestety w dużym stopniu determinuje podejmowanie decyzji o posiadaniu napędu na CNG. Jednak według cng.auto.pl i ich relacji z GasShow 2017 zainteresowanie gazem ziemnym nie słabnie, a wręcz przeciwnie, rośnie. Oby ta tendencja została zauważona przez naszych polityków a stawka na CNG znów była najniższa w porównaniu z innymi paliwami.

Jeśli macie doświadczenie związane z instalacją CNG lub interesujące informacje na temat tego alternatywnego źródła napędu czekamy na Wasze komentarze.